| Abstract (croatian) | Proradbom posvete što je žena dubrovačkog renesansnog filozofa Nikole V. Gučetića, Mara Gundulić, piše dubrovačkoj pjesnikinji Cvijeti Zuzorić, stavljajući ujedno »pod Cvijetinu zaštitu« traktat svoga supruga Sopra la metheore d'Aristotele..., u tekstu se tematizira jedna od bitnih, premda rijetko prorađivanih odrednica renesansnog mišljenja — pitanje žene.
Brojne rasprave što se u 15. i 16. stoljeću pišu o ženi, njenoj inferiornosti odn. ravnopravnosti i superiornosti u odnosu na muškarca, potvrduju novi humanističko-renesansni interes za ženu, a u tekstu se nastoji pokazati o kako se pritom kompleksnom fenomenu radi. Naznačuju se ključni momenti tzv. mizogine tradicije (od stavova nekih grčkih filozofa, napose Aristotela do Biblije i stavova srednjovjekovnih autora), da bi se pokazalo u čemu se sastoji renesansni »novum« u pristupu tome pitanju. Ujedno se nastoji pokazati u čemu se sastoji originalnost stavova Mare Gundulić u vezi sa ženom i »ženskim pitanjem«, a onda i stavova njena supruga, koji u svojim dijalozima posvećenima ljubavi i ljepoti iznosi teze o ženi (točnije ženskoj su-periornosti) koje se uglavnom podudaraju sa stavovima njegove supruge izloženima u spomenutoj posveti. |
| Abstract (english) | Through an analysis of the inscription that Mara Gundulić, the wife of Nikola V. Gučetić, a Renaissance philosopher from Dubrovnik, wrote for Cvijeta Zuzorić, a poetess from Dubrovnik, placing at the same time »under Cvijeta's protection« her husband's treatise Sopra la metheore d'Aristotele..., the paper discusses one of the important, yet rarely analyzed issues of Renaissance thought — the woman.
Numerous treatises written about women in the 15th and 16th centuries, either about their inferiority, or their equality, or superiority in relation to men, confirm the new humanist Renaissance interest in women, and the text is an attempted survey of the complex phenomenon. The authoress mentions some of the key elements of the so-called misogynous tradition (from several Greek philosophers, especially Aristotle, to the Bible and Mediaeval authors), and the Renaissance »novum« in the approach to the issue. Also, she points at Mara Gundulić's originality concerning the »woman issue«, as well as Nikola V. Gučetić originality respectively. In his dialogues on love and beauty Gučetić defends theses on women (superiority of women) that are mainly similar to his wife's theses in the above-mentioned inscription. |
